วันอังคารที่ 6 ตุลาคม พ.ศ. 2558

"เน็ตชา-ละเมิดสิทธิ-ถูกโจมตีงาย" ข้อเสีย "ซิงเกิ้ล เกตเวย"
โดย...วรรณโชค ไชยสะอาด - โพสตทูเดย

ภายหลังปรากฏขาววา รัฐบาลกําลังพยายามผลักดันใหมี "โครงการเชื่อมตออินเทอรเน็ตระหว่างประเทศผานโครงขายชองทางเดียว" หรือ "ซิงเกิ้ล เกตเวย" โดยใหกระทรวงเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร (ไอซีที) และหนวยงานที่เกี่ยวของเปนผูรับผิดชอบ เสียงตอตานจากผูคนในสังคมก็ดังกระหึ่ม ผูที่ไมเห็นดวยไดไปเปดแคมเปญรณรงคตอตานการตั้งซิงเกิ้ลเกตเวยในเว็บไซต Change.org โดยลาสุดมีผูรวมลงชื่อสนับสนุนแลวกวา 75,000 คน ขณะที่
กระทรวงไอซีทีไดออกมายืนยันวา นโยบายนี้ยังอยูในขั้นของการศึกษาความเปนไปได้ และไมไดมุงไปที่ความมั่นคง แตมุงไปที่การใชทรัพยากรใหมีประสิทธิภาพระหวางภาครัฐและเอกชนเทานั้น และบรรทัดตอจากนี้เปนหลากหลายความเห็นจากผูเชี่ยวชาญที่มีต่อนโยบาย ซิลเกิ้ล เกตเวย ละเมิดสิทธิ-เน็ตชา-ถูกโจมตีงาย ความเสี่ยงหากมี ซิงเกิ้ล เกตเวย
"ซิงเกิ้ล เกตเวย" ที่สังคมกําลังถกเถียง หมายถึง แนวคิดที่จะทําใหการเชื่อมตอเครือขายอินเทอรเน็ตทั้งประเทศที่ออกสูตางประเทศทํางานผาน International Internet Gateway (IIG) หรือ "ประตูทางผ่าน" เพียงประตูเดียว แทนที่ปจจุบันซึ่งมีมากกวา 10 เกตเวย อาทิตย สุริยะวงศกุล ผูประสานงานเครือข่ายพลเมืองเน็ต อธิบายใหเห็นถึง 4 ประเด็นหลักที่อาจเกิดขึ้น หากรัฐบาลผลักดันนโยบาย ซิงเกิ้ล เกตเวยตอไปไวอยางนาสนใจดังนี้ 1. ถารัฐทําจริงเปนไปไดสูงวาจะทําใหอินเทอรเน็ตชาลง ขาดเสถียรภาพ และมีความเสี่ยงมากขึ้นที่อินเทอรเน็ตจะลมพรอมกันทั่วประเทศ 2. การเอาทุกอยางมารวมไวที่เดียว ยังเพิ่มโอกาสในการถูกโจมตีไดงายขึ้น หากมีคนมาโจมตีเกตเวยเดียว ความเสียหาย ก็กระจายไปทั่วประเทศ "พอมีปญหาเรื่องความไมเสถียร ลมงาย หากติดไวรัส มัลแวรหรือถูกแฮกจุดเดียว โอกาสกระจายไปทั่วประเทศ ก็มีสูง ปญหาทั้งหมดเหลานี้ ทําใหอินเทอรเน็ตโดยรวมของประเทศมีความมั่นคงปลอดภัยและนาเชื่อถือน้อยลง และเปนไปไดวาบริษัทผูประกอบการที่ตองการความปลอดภัยของระบบอินเทอรเน็ตสูง อาจจะตัดสินใจยายไปใชบริการนอกประเทศ ซึ่งแนนอนวากระทบกับเรื่องเศรษฐกิจ "รายงานศึกษา ขอเท็จจริง เมื่อป 2013 ระบุวา หลังจาก เอ็ดเวิรด สโนวเดน เปดเผย โครงการสอดแนมของหนวยงาน NSA ในสหรัฐฯ ทําใหบริษัทผูใหบริการฝากไฟลขอมูลแบบออนไลนสูญเสียลูกคาจํานวนหนึ่ง โดยพวกเขาตัดสินใจยาย ออกไปใชบริการประเทศอื่น เพราะไมมั่นใจในความปลอดภัยของขอมูลที่อยูในสหรัฐ" 3. ซิงเกิ้ล เกตเวยไมใชแคการรวมศูนยการสื่อสารมาไวจุดเดียวเทานั้น แตยังเปนการรวมศูนยอํานาจตัดสินใจในการคัดกรองข้อมูลดวย ตางจากระบบปจจุบันซึ่งหากรัฐตองการขอมูลจําเปนตองรองขอผูใหบริการ มีการรองตอศาลและบันทึกหลักฐานเปนลายลักษณอักษรหากมีความเสียหายเกิดขึ้นภายหลัง ทําใหสามารถหาตัวผูรับผิดชอบไดแนนอน ซิงเกิ้ล เกตเวย อาจจะมีขอดีคือ ทําใหเจาหนาที่รัฐทํางานไดรวดเร็วขึ้น แตขอเสียใหญก็คือ ไมมีกลไกการตรวจสอบ และ หลักนิติธรรมก็หายไป หากดูตัวอยางจากตางประเทศ กรณีเจาหนาที่หน่วยความมั่นคง NSA ของสหรัฐ ทําการติดตามโซเชียลมีเดียของหญิงสาวรายหนึ่ง ซึ่งไมไดเปนไปตามนโยบายความมั่นคง แตเปนไปเพราะเรื่องสวนตัว หรือที่ประเทศเกาหลีใตที่พบวหนวยงานความมั่นคงทําการดักฟง ติดตาม อีเมล และขอมูลของนักการเมืองฝายตรงขาม นักขาว นักกิจกรรมสังคม รวมไปถึง การสื่อสารของผูบริหารระดับสูง ตัวอยางเหลานี้แสดงใหเห็นชัดเจนถึงความเปนไปไดวา เจาหนาที่อาจจะใชอํานาจที่มีไปในเรื่องสวนตัวมากกวาเรื่องความมั่นคง 4.ซิงเกิ้ล เกตเวยอาจมีปญหาในแงของการรับประกันสิทธิพื้นที่ฐานทางดานการสื่อสารของประชาชน ไมมีกลไลตรวจสอบผูใชอํานาจ หมายถึงวา ประชาชนตองเชื่อใจรัฐอยางเดียว วารัฐจะไมทําอะไรที่ผิดพลาด ซึ่งที่ผานมาคนทั้งโลกเห็นแลววา ยิ่งรัฐตรวจสอบไดยากมากเทาไหรก็มีโอกาสเกิดคอรัปชั่นไดมากเทานั้น อยางไรก็ตาม อาทิตยไมไดปฎิเสธวา ซิงเกิ้ล เกตเวย นั้นมีผลดีตอความมั่นคง เพียงแตเปนไปในระดับที่ไมมีนัยยะสําคัญเทานั้นเอง "รายงานขององคการนิวอเมริกา ฟาวนเดชั่น เมื่อป2014 ไดทําการศึกษาหนวยงานความมั่นคง NSA ของ สหรัฐ ที่เกี่ยวของกับการสอดแนมเพื่อตอตานการกอการรายหลังเหตุการณไนนวันวัน พบวา 1% ของการสอดแนม ชวยนําไปสูการตอต้านการกอการราย และอีก 4% นําไปสูการปราบปรามการกอการราย ภาพรวมของขอมูลนี้แสดงใหเห็นวา โครงการสอดแนม มีผลตอตานการกอการราย ในระดับไมมีนัยยะสําคัญ เมื่อยิ่งเปรียบ เทียบกับทรัพยากรและงบประมาณที่สูญเสียไปกับโครงการนี้ดวยแลว ทําใหเกิดคําถามถึง ความคุมคา ทั้งในแงเศรษฐกิจและการละเมิดสิทธิประชาชน จนประธานาธิบดีบารัก โอบามา ตัดสินใจไมตอสัญญากฎหมาย สอดแนมดังกล่าวในที่สุดและไปใชกฎหมายอื่นที่เหมาะสมกวา โดยกลไกในการตรวจสอบมากขึ้นและไมใหอํานาจเจาหนาที่รัฐเทากับกฎหมายเดิม"
ยากที่จะเปนไปได อภิศิลป ตรุงกานนท นายกสมาคมผูดูแลเว็บไทย กลาววา สวนตัวยังไมเห็นคําอธิบายที่ชัดเจนของคําวา "ซิงเกิ้ล เกตเวย" จากทางภาครัฐ ทําใหสังคมพากันคิด ตระหนก และจินตนาการตางๆ นานา "ที่ผานมาภาครัฐชี้แจงวา ซิงเกิล เกตเวยไมใชการควบรวมเกตเวย หรือยุบรวมเกตเวยแตตั้งใจใหมีผลทางดานเศรษฐกิจซึ่งถาบอกแบบนี้แปลวา ซิงเกิ้ล เกตเวยไมใชการรวมเกตเวยทุกเส้นเป็นเสนเดียว แตอาจเปนการสรางเกตเวยขึ้นมาอีกหนึ่งเสน โดยเปนเสนหลักที่ภาครัฐและเอกชนใชรวมกัน และอาจทําใหคาใชจายทางดานอินเทอรเน็ตลดลง" อภิศิลปอธิบายวา โดยปกติแลว เกตเวยจะมีหลายเสน และวิ่งไปนําขอมูลจากหลายประเทศ ซึ่งขอมูลจะเขาใชเสนไหนก็เปนเรื่องของผูใหบริการอินเทอรเน็ต หรือไอเอสพีแตละรายในการหาวิธีบาลานซตัวขอมูล "เวลาเราเปดคลิปวิดีโอในยูทูป ผูใหบริการก็ตองวิ่งไปตางประเทศ เพื่อเอาขอมูลกลับมาใหคนไทยดูซึ่งการที่วิ่งออกไปแลวเอาขอมูลกลับมานั้น ผูใหบริการของไทยจะตองจายเงินใหเจาของเกตเวยซึ่งลงทุนวางระบบโครงสรางไฟเบอรตางๆ ไวยิ่งมีการโหลดขอมูลจากตางประเทศมากเทาไหรก็ตองจายเงินมากขึ้นเทานั้น ดังนั้นหากมีเกตเวยเสนหลักขึ้นมาอาจจะประหยัดคาใชจ่ายลงไดบาง" อยางไรก็ตามดูจะเปนเรื่องที่ไมถูกตอง หากรัฐบาลตองการหวังผลในเรื่องความมั่นคงจาก ซิงเกิ้ล เกตเวย อภิศิลปใหความเห็นวา ซิงเกิ้ล เกตเวยไมนาจะชวยในเรื่องความมั่นคง พรอมยังเห็นวาเปนเรื่องล้มเหลวและสรางปญหาไดงายเสียกวารูปแบบเดิม "อินเทอรเน็ตในโลกนี้มันเกิดขึ้นมาเพราะ ยุทธศาสตรทางการทหารในสหรัฐอเมริกา เขาตองการกระจายความเสี่ยงไมใหขาศึกโจมตีจุดเดียวแลวลมทั้งหมด เลยเลือกทําใหเปนเครือขาย เมื่อถูกโจมตีหาก ลมจุดหนึ่ง จุดอื่นยังสามารถใชงานไดอยูตรงนี้คือคุณูปการของอินเทอรเน็ต เพราะฉะนั้นทหารไทยนาจะเขาใจอยูแลววาการรวมศูนยนั้นอันตราย ไมไดชวยใหมั่นคงขึ้นเลย" ขณะเดียวกันในทางปฎิบัติจริง นายกสมาคมผูดูแลเว็บไทย บอกวา ซิงเกิ้ล เกตเวยเปนไปไดยากและไมคิดวาจะทําไดสําเร็จผมอดสงสัยไมไดวา ซิงเกิ้ล เกตเวยมันคืออะไรกันแน เพราะถาเราไปดูแผนที่อินเทอรเน็ตประเทศไทย เกตเวยมันมีการเชื่อมตอไหลเวียนของขอมูลมหาศาลมากมาย การจะไปบังคับใหเอกชนมาใชดวยกันที่เดียวจะทําไดอยางไร ซึ่งถาจะบังคับก็ตองมีการออกกฎหมายกอน และถาออกกฎหมายเชื่อว่าผูใหบริการตองมีการไปยื่นเรื่องไมใหกฎหมายขอนี้ผาน "เมื่อมองไปในทางเทคนิคก็นาสงสัย เมื่อเราจําเป็นตองมีการสํารองเกตเวยไวหลายๆ เสนเพื่อกระจายความเสี่ยง หากจะไปรวมเหลือเสนเดียวจะทําไดอย่างไร และหากคิดในแงการแขงกัน ผูใหบริการจะแขงกันอยางไร ถาเกตเวยเหมือนกันหมด เนื่องจากทุกวันนี้เขาแขงกันดวยขนาดของเกตเวยใครทอใหญกวา รองรับขอมูลได มากกวา"ผูเชี่ยวชาญอินเทอรเน็ตกล่าว
ตองชี้แจงเปาหมายใหชัด ปริญญา หอมเอนก ผูเชี่ยวชาญทางระบบคอมพิวเตอรและความมั่นคงปลอดภัยสารสนเทศ แสดงความคิดเห็นวา เพื่อความชัดเจนของนโยบายดังกลาว มี 3 ประเด็นสําคัญที่รัฐบาลตองชี้แจง คือ 1.รัฐบาลทําไปเพื่ออะไร ประโยชนคืออะไร ยังไมมีการทําความเขาใจ และสรางการรับรูใหแกประชาชนอยางเพียงพอ ซึ่งหากจะทําเพื่อความมั่นคงก็ควรบอกใหชัดเจนเสียเลย ไมใชมาบอกวาทําเพื่อสงเสริมเศรษฐกิจ 2.ความมั่นใจและความโปรงใสในการปฎิบัติการของเจาหนาที่ผูดูแลเปนเรื่องที่ตองตั้งคําถาม 3.ผูปฎิบัติการดูแลนั้น มีความสามารถเพียงพอ มีอํานาจ และมีประสิทธิภาพในระดับที่สังคมสามารถยอมรับไดหรือไมที่ สําคัญมีกฎหมายใดคอยควบคุมผูมีอํานาจ ซึ่งอํานาจตองมาพรอมกับความรับผิดชอบ "เปาหมายที่แทจริงของ ซิงเกิ้ล เกตเวยคือ รัฐบาลตองการดูการจราจรของขอมูล หรือ ทราฟฟก (Traffic) เพื่อสงเสริมความมั่นคง ซึ่งการดําเนินการคงไมใชลักษณะของการรวมศูนยมาอยูที่เดียวเหมือนที่ กําลังถกเถียงกัน แตนาจะเปนลักษณะอื่น ซึ่งรัฐบาลจะดักขอมูลอยางไรตองพูดคุยกัน แตไมใชมาดักขอมูล ทั้งหมดทุกคน ทุกชองทาง และตอนนี้เรายังไมมีกฎหมายใดรองรับเลย ซึ่งมันไมได กฎหมายตองออกให ชัดเจน ถอยกลับมาตั้งหลักกอน" ปริญญากลาว
สงเสริมความมั่นคงดวยกฎหมายดีกวา พล.ต.ฤทธี อินทราวุธ ผูอํานวยการศูนยเทคโนโลยีทางทหาร กองทัพบก ใหความคิดเห็นวา การควบคุมขอมูลขาวสารที่ ผิดกฎหมายและเปนภัยตอความมั่นคงนั้น ตองใชมาตรการทางกฎหมายและทางสังคมควบคุม "ทางที่ดีที่สุดในการสงเสริมความมั่นคง ตองควบคุมภัยคุกคามดวยมาตรการทางกฎหมาย โดยใหผูใหบริการเกตเวยทั้งหมดปฎิบัติตามขอกฎหมายของไทย โดยรัฐอาจจะใหเงินอุดหนุน หรือมีเงื่อนไขขอตกลงใหเอกชนดําเนินการกรองหรือปองกันขอมูลที่มีผลกระทบต่อความมั่นคงของประเทศดีกวาการที่รัฐจะไปทําเองทั้งหมด ขณะเดียวกันนอกจากมาตราการรวมมือทางด้านกฎหมายแลว มาตรการรณรงคทางสังคมก็เปนเรื่องที่จําเปนในการทําใหสังคมรับรูวา สิ่งที่เปนภัยตอความมั่นคง อยางเชน ขอความหมิ่นสถาบัน สื่อลามกอนาจารนั้น ปลอยไวไมได" ผอ.ศูนยไซเบอรแหงกองทัพบก ทิ้งทายวา ทั้งหมดทั้งมวล การวางบริบทของประเทศที่ชัดเจนจะสําคัญตอการกําหนด นโยบายทางดานความมั่นคง ทั้งหมดนี้คือ ทาทีลาสุดของหลายภาคสวนที่มีตอ นโยบายซิงเกิ้ล เกตเวยของรัฐบาล
----------------------------------

แหล่งที่มา : http://www.posttoday.com/analysis/report/390994

ไม่มีความคิดเห็น:

แสดงความคิดเห็น